19 paneli, 100 panelistów i ponad 20 godzin rozmów. 36. Europa Karpat była sukcesem nie tylko w Karpaczu. Jej głos dotarł także do milionów internautów. – Rozwój cyfrowy jest niezwykle istotny dla przyszłości tego wydarzenia. Ważne, żeby nasze dyskusje wciągały ludzi z wielu krajów – wyjaśniał podczas podsumowania konferencji Marek Kuchciński, pomysłodawca Europy Karpat.

Symboliczne znaczenie miało miejsce, w którym podsumowano 36. Europę Karpat: sala im. Anny Walentynowicz w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Szefem KPRM jest Marek Kuchciński, twórca konferencji. Sama postać Anny Walentynowicz, działaczki opozycji antykomunistycznej w Polsce też ma znaczenie dla zrozumienia tego, czym jest Europa Karpat.

Marek Kuchciński

W ostatnich latach zachęcamy do dyskusji na temat tożsamości naszej części Europy – tłumaczy Marek Kuchciński. – Częścią tej tożsamości jest doświadczenie utraty suwerenności. Nasze kraje musiały walczyć o suwerenność, która, w najnowszej historii została nam odebrana przez  hitlerowskie Niemcy, a potem przez Związek Radziecki. Dlatego jesteśmy tak wrażliwi na punkcie samostanowienia –wyjaśnia szef KPRM.

Tożsamość łączyć z podmiotowością

Jego zdanie podziela Piotr Naimski, były działacz opozycji w okresie PRL, Kawaler Orderu Orła Białego. Według Naimskiego Polska ma szczególną rolę w Europie i konferencja o takiej renomie, jak Europa Karpat, jest dobrym miejscem, by zwracać uwagę na zmiany geopolityczne na Starym Kontynencie.

Tożsamość powinniśmy łączyć z podmiotowością. My o nią cały czas musimy się upominać – zaznaczył Piotr Naimski.

Od lewej: Maciej Szymanowski, Wojciech Fałkowski, Piotr Naimski, Marek Kuchciński

W ocenie opozycjonisty antykomunistycznego mamy obecnie do czynienia z próbą likwidacji podmiotowości państw narodowych.

Nasza droga do zachodniej Europy jest kręta. My weszliśmy do Unii, ale Zachód się od nas oddala. Próbuje nam wskazać miejsce, w którym pozwolimy sobie odebrać podmiotowość polityczną, kulturową, gospodarczą. Europa Karpat jest platformą, na której mogą wybrzmiewać opinie na temat znaczenia suwerenności – analizował wielokrotny uczestnik karpackiej konferencji.

Porozumienie kulturalne

O platformie, na której możemy budować wspólne wartości mówił Wojciech Fałkowski, dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum. Zdaniem profesora, zagrożeniem dla porozumienia krajów karpackich, czy Europy Środkowej, mogą być lokalne partykularyzmy.

Wspólną platformą są korzenie kultury sięgające do Rzymu, Aten, Jerozolimy. Kultura judeochrześcijańska łączy nas na bardzo wielu poziomach. Budowanie tożsamości kulturowej jest możliwe choćby poprzez europejską sieć liceów lub klas licealnych o profilu klasycznym. To z nich mogą wyjść później ludzie, którzy będą zachęcać do wspólnego przeżywania historii, kultury.

Głosów zachęcających do budowania porozumienia poprzez dyskusję było więcej. 

Profesor Jan Malicki,  dyrektor Studium Europy Wschodniej zwracał także uwagę na rosnące znaczenie Europy Karpat na arenie międzynarodowej i wysoki poziom merytoryczny prezentacji podczas wystąpień panelistów.

Od lewej: Beata Surmacz, Jerzy Bochyński, Jan Malicki

Dyrektor Instytutu Europy Środkowej dr hab. Beata Surmacz tłumaczyła wagę budowania konkretnych strategii, które z Europy Karpat powinny trafiać do instytucji mogących je realizować. Z kolei Maciej Szymanowski, dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. W. Felczaka, Jan Malicki, dyrektor Studium Europy Wschodniej, zwrócił uwagę na znacznie inicjatywy zwrócenia się do Zgromadzenia Ogólnego ONZ przez państwa członkowskie z apelem o ustanowienie Międzynarodowego Dnia Godności Człowieka dla Wszystkich i Wszędzie.

Puentą mogą być słowa Jerzego Bochyńskiego,Prezesa Zarządu Fundacji Instytutu Studiów Wschodnich.

Europa Karpat odbywa się podczas prestiżowego Forum Ekonomicznego w Karpaczu. Zajmuje tam największą powierzchnię. To jest jeden z przykładów jak duże znaczenie ma ta konferencja i jaką ma wagę – podsumował Jerzy Bochyński.

Europa Karpat była także sukcesem pod względem zasięgu docierając do ponad 4 milionów ludzi poprzez media tradycyjne i społecznościowe.